ประจำเดือนสีน้ำตาล อาจกำลังบ่งบอกอะไรกับคุณ

ประจำเดือนเป็นสิ่งที่ผู้หญิงทุกคนต้องพบเจอ โดยปกติประจำเดือนจะมีลักษณะเป็นเลือดสีแดงสดไปจนถึงสีแดงเข้ม หากวันใดที่ผู้หญิงพบเจอประจำเดือนที่มีลักษณะเป็นสีน้ำตาล แสดงว่าอาจมีความผิดปกติบางอย่างเกิดขึ้นภายในร่างกาย ซึ่งประจำเดือนสีน้ำตาลนี้เกิดจากเลือดประจำเดือนเก่าที่ค้างอยู่ในมดลูกเป็นเวลานาน จนเกิดการออกซิไดซ์จนเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล และมักจะเกิดขึ้นในช่วงต้นหรือปลายรอบประจำเดือน ซึ่งผู้หญิงหลายคนมักจะมองข้ามความผิดปกตินี้ไป ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงได้ในอนาคต ดังนั้น หากพบว่าประจำเดือนมีสีน้ำตาลควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที

สาเหตุของประจำเดือนสีน้ำตาล

สาเหตุของประจำเดือนสีน้ำตาลสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ

สาเหตุที่ไม่ร้ายแรง

• เลือดประจำเดือนค้าง หลังจากที่ประจำเดือนหมดไป เลือดประจำเดือนที่ยังค้างอยู่ในมดลูกจะค่อยๆ ออกซิไดซ์กับออกซิเจนในอากาศจนกลายเป็นสีน้ำตาล ซึ่งมักจะเกิดขึ้นในช่วงปลายรอบประจำเดือน
• เลือดล้างหน้าเด็ก หลังจากคลอดบุตร มดลูกจะยังคงมีแผลที่บริเวณรกเกาะ ซึ่งจะค่อยๆ หลุดลอกออกมาเป็นเลือดสีน้ำตาลเข้ม โดยปกติเลือดล้างหน้าเด็กจะเกิดขึ้นภายใน 4-6 สัปดาห์หลังคลอด
• การคุมกำเนิด การใช้ยาคุมกำเนิดบางชนิด โดยเฉพาะยาคุมฉุกเฉิน อาจทำให้เกิดประจำเดือนสีน้ำตาลได้ เนื่องจากฮอร์โมนในยาคุมกำเนิดจะไปทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกบางลง ทำให้มีเลือดประจำเดือนออกมาน้อย จนเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล
• ความเครียด ความเครียดและความวิตกกังวลสามารถส่งผลต่อระบบฮอร์โมนของผู้หญิง ทำให้เกิดประจำเดือนสีน้ำตาลได้
• การออกกำลังกายหนักเกินไป การออกกำลังกายหนักเกินไปอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บของเส้นเลือดฝอยในมดลูก จนทำให้เกิดประจำเดือนสีน้ำตาลได้

สาเหตุที่ร้ายแรง

• ความผิดปกติของฮอร์โมน ความผิดปกติของฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนอาจทำให้เกิดประจำเดือนสีน้ำตาลได้ โดยเฉพาะในผู้หญิงที่อยู่ในวัยหมดประจำเดือน
• เนื้องอกมดลูก เนื้องอกมดลูกเป็นก้อนเนื้อที่ไม่ใช่มะเร็งที่เกิดขึ้นภายในมดลูก ซึ่งอาจทำให้เกิดประจำเดือนสีน้ำตาลหรือเลือดออกกะปริดกะปรอยได้
• มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกเป็นมะเร็งที่เกิดขึ้นในมดลูก ซึ่งมักจะทำให้เกิดเลือดออกผิดปกติ เช่น ประจำเดือนสีน้ำตาล หรือเลือดออกหลังวัยหมดประจำเดือน
• การตั้งครรภ์นอกมดลูก การตั้งครรภ์นอกมดลูกเป็นภาวะที่ไข่ที่ได้รับการผสมแล้วฝังตัวอยู่นอกโพรงมดลูก ซึ่งอาจทำให้เกิดเลือดออกสีน้ำตาลหรือเลือดออกกะปริดกะปรอยได้

อาการที่ควรรีบพบแพทย์

หากพบว่าประจำเดือนมีสีน้ำตาล ควรรีบไปพบแพทย์หากมีอาการดังต่อไปนี้

• ประจำเดือนสีน้ำตาลเกิดขึ้นบ่อยๆ หรือเป็นเวลานาน
• มีเลือดออกกะปริดกะปรอยร่วมกับประจำเดือนสีน้ำตาล
• มีอาการปวดท้องน้อยอย่างรุนแรง
• มีไข้
• มีหนองหรือมีกลิ่นเหม็นจากช่องคลอด
• มีอาการคลื่นไส้หรืออาเจียน

การวินิจฉัยและรักษา

การวินิจฉัยสาเหตุของประจำเดือนสีน้ำตาล แพทย์จะทำการซักประวัติและตรวจร่างกาย โดยอาจมีการตรวจภายในหรืออัลตราซาวนด์เพื่อดูความผิดปกติภายในมดลูก หากพบว่ามีสาเหตุที่ร้ายแรง แพทย์จะทำการรักษาตามสาเหตุนั้นๆ เช่น

• การใช้ยาคุมกำเนิด เพื่อปรับระดับฮอร์โมน
• การผ่าตัด เพื่อเอาเนื้องอกมดลูกออก
• การฉายรังสี หรือ การให้เคมีบำบัด เพื่อรักษามะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก

การป้องกัน

การป้องกันประจำเดือนสีน้ำตาลสามารถทำได้โดย

• หลีกเลี่ยงความเครียด
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ แต่ไม่หักโหมจนเกินไป
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
• นอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ
• ตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ

ตารางเปรียบเทียบสาเหตุของประจำเดือนสีน้ำตาล

ตารางข้อดีข้อเสียของการรักษาประจำเดือนสีน้ำตาล

ตารางคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับประจำเดือนสีน้ำตาล