ลอยกระทงใจ หากฟ้าไม่เป็นใจ ก็ยังมีดาวในสายตาเรา

บทนำ

เทศกาลลอยกระทง เชื่อกันว่ามีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย โดยในสมัยนั้นลอยกระทงเพื่อบูชาพระแม่คงคา หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า " แม่น้ำคงคา " นั่นเอง ในสมัยกรุงศรีอยุธยา เรียกประเพณีนี้ว่า " ลอยโคม " เพื่อบูชาพระพุทธบาท ซึ่งประดิษฐานอยู่ที่ริมแม่น้ำนครไชยศรี

การลอยกระทงได้มีการจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะในช่วงเดือนพฤศจิกายน ซึ่งตรงกับช่วงวันเพ็ญเดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติ ในช่วงเวลานี้จะเป็นช่วงที่พระจันทร์เต็มดวงพอดี จึงเหมาะแก่การลอยกระทงเพื่อขอขมาพระแม่คงคา รวมถึงเป็นการลอยเคราะห์และสิ่งอัปมงคลต่างๆ ออกไปจากชีวิต

ความหมายและความสำคัญของประเพณีลอยกระทง

ประเพณีลอยกระทงมีความหมายและความสำคัญต่างๆ มากมาย ดังนี้

• บูชาพระแม่คงคา เป็นการบูชาและขอขมาพระแม่คงคาที่ได้ใช้น้ำของพระแม่มาตลอดทั้งปี
• ขอขมาพระแม่ธรณี เป็นการขอขมาพระแม่ธรณีที่ได้เหยียบย่ำแผ่นดินของพระแม่ตลอดทั้งปี
• ลอยเคราะห์ เป็นการลอยเคราะห์และสิ่งอัปมงคลต่างๆ ออกไปจากชีวิต
• สะเดาะห์เคราะห์ เป็นการสะเดาะห์เคราะห์และสิ่งอัปมงคลต่างๆ ออกไปจากชีวิต
• ขอพร เป็นการขอพรให้ชีวิตมีความสุขความเจริญ มีโชคลาภ และมีสุขภาพแข็งแรง

ประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่

ประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่ หรือที่เรียกกันว่า " ยี่เป็ง " นั้น ถือเป็นหนึ่งในประเพณีลอยกระทงที่ยิ่งใหญ่และสวยงามที่สุดในประเทศไทย โดยจะมีการจัดงานขึ้นในช่วงเดือนพฤศจิกายนของทุกปี

ในงานยี่เป็งจะมีกิจกรรมต่างๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็น การประกวดกระทงสวยงาม การประกวดนางนพมาศ การลอยโคมไฟ การแสดงพลุ และการออกร้านจำหน่ายอาหารและสินค้าต่างๆ

ไฮไลท์ของงานยี่เป็งในเชียงใหม่

ไฮไลท์ของงานยี่เป็งในเชียงใหม่นั้น ได้แก่

• การลอยกระทงสาย เป็นการลอยกระทงที่มีเชือกโยงไว้กับหลัก ทำให้กระทงสามารถลอยไปตามสายน้ำได้อย่างสวยงาม
• การลอยโคมไฟ เป็นการลอยโคมไฟขึ้นไปบนท้องฟ้า ทำให้เกิดภาพที่สวยงามอลังการ
• การแสดงพลุ เป็นการแสดงพลุที่ยิ่งใหญ่และสวยงาม จัดขึ้นในบริเวณแม่น้ำปิง
• การออกร้านจำหน่ายอาหารและสินค้าต่างๆ มีการออกร้านจำหน่ายอาหารและสินค้าต่างๆ มากมาย ให้เลือกชิมและเลือกซื้อ

ประโยชน์ของการลอยกระทง

การลอยกระทง นอกจากจะเป็นประเพณีที่สวยงามแล้ว ยังมีประโยชน์ต่างๆ อีกด้วย ดังนี้

• สร้างความสามัคคี งานลอยกระทงเป็นโอกาสให้คนในชุมชนได้มาพบปะพูดคุยกัน สร้างความสามัคคีในชุมชน
• ส่งเสริมการท่องเที่ยว งานลอยกระทงเป็นงานที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั้งในและต่างประเทศมาเที่ยวชม เป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวและสร้างรายได้ให้กับท้องถิ่น
• อนุรักษ์ประเพณีวัฒนธรรม งานลอยกระทงเป็นการอนุรักษ์ประเพณีวัฒนธรรมไทยที่สืบทอดมายาวนาน

วิธีลอยกระทง

การลอยกระทงนั้นมีวิธีการดังนี้

1. เตรียมกระทง เตรียมกระทงที่ทำจากวัสดุธรรมชาติ เช่น ใบตอง กล้วย กลีบบัว หรือเปลือกมะพร้าว
2. ใส่สิ่งของในกระทง ใส่สิ่งของต่างๆ ลงในกระทง เช่น ดอกไม้ ธูปเทียน ผลไม้ หรือเงิน
3. อธิษฐาน อธิษฐานขอพรสิ่งที่ต้องการ
4. ลอยกระทง ลอยกระทงลงในแม่น้ำหรือแหล่งน้ำ

ข้อควรปฏิบัติในการลอยกระทง

ในการลอยกระทงนั้น มีข้อควรปฏิบัติต่างๆ ดังนี้

• ใช้กระทงจากวัสดุธรรมชาติ ใช้กระทงที่ทำจากวัสดุธรรมชาติเท่านั้น เพื่อไม่ให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม
• ไม่ใส่สิ่งของอันตรายลงในกระทง ไม่ใส่สิ่งของอันตราย เช่น พลาสติก โฟม หรือแก้ว ลงในกระทง
• ไม่จุดประทัดหรือดอกไม้ไฟ ไม่จุดประทัดหรือดอกไม้ไฟในงานลอยกระทง เพื่อความปลอดภัย
• รักษาความสะอาด ช่วยกันรักษาความสะอาดในบริเวณงานลอยกระทง

ประวัติที่น่าสนใจ

• งานประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่ หรือที่เรียกกันว่า " ยี่เป็ง " มีมากว่า 700 ปีแล้ว
• เดิมทีประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่นั้น จัดขึ้นในช่วงเดือน 11 แต่ต่อมาได้เปลี่ยนมาจัดในช่วงเดือน 12 เพื่อให้ตรงกับวันลอยกระทงทั่วประเทศ
• ในปี 2554 งานประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่ได้ถูกยกเลิกเนื่องจากสถานการณ์น้ำท่วม
• ในปี 2563 งานประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่ได้ถูกจัดขึ้นในรูปแบบออนไลน์ เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19

สถิติที่น่าสนใจ

• ในงานประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่ปี 2562 มีนักท่องเที่ยวเข้าร่วมงานกว่า 1 ล้านคน
• ในงานประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่ปี 2562 มีการลอยกระทงกว่า 100,000 ใบ
• ในงานประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่ปี 2562 มีการแสดงพลุกว่า 10,000 นัด

ตารางสรุป

ต่อไปนี้คือตารางสรุปข้อมูลเกี่ยวกับประเพณีลอยกระทงในเชียงใหม่

เรื่องเล่าขำขันและบทเรียนที่ได้

เรื่องเล่าขำขันเกี่ยวกับงานยี่เป็ง และบทเรียนที่ได้คือ

• เรื่องเล่า ในงานยี่เป็งปีหนึ่ง มีนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติคนหนึ่งลอยกระทงที่มีขนาดใหญ่มาก และมีน้ำหนักมากเกินไป ทำให้กระทงจมน้ำไปต่อหน้าต่อตา สร้างเสียงหัวเราะให้กับผู้ที่อยู่บริเวณนั้น

• บทเรียนที่ได้ ควรใช้กระทงที่มีขนาดพอเหมาะและมีน้ำหนักไม่มากเกินไป เพื่อไม่ให้กระทงจมน้ำ

• เรื่องเล่า ในงานยี่เป็งปีหนึ่ง มีนักท่องเที่ยวชาวไทยคนหนึ่งลอยโคมไฟขึ้นไปบนท้องฟ้า แต่โคมไฟกลับตกลงมาใส่หัวของตัวเอง ทำให้ได้รับบาดเจ็บเล็กน้อย

• บทเรียนที่ได้ ควรจุดโคมไฟให้ห่างจากศีรษะ และควรระวังไม่ให้โคมไฟตกลงมาใส่คนอื่น

• เรื่องเล่า ในงานยี่เป็งปีหนึ่ง มีนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติคนหนึ่งเมาสุราและเดินสะดุดล้มลงไปในแม่น้ำ ทำให้ชุดเปียกทั้งตัว

• บทเรียนที่ได้ ควรดื่มสุราในปริมาณที่พอเหมาะ และควรระมัดระวังไม่ให้เดินสะดุดล้ม

ขั้นตอนการลอยกระทง

ขั้นตอนการลอยกระทงที่ถูกต้องมีดังนี้

1. **เ